"Bereşit" ve "Şemot" un ardından hazırlanan ve engin bilgiler taşıyan; Tora`nın üçüncü kitabı “Vayikra” tamamlandı. Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın AŞ tarafından basılan ve dağıtılan kitabın tanıtımı 16 Nisan Pazar günü Ortaköy Etz-Ahayim Sinagogu`nda gerçekleşti. Moşe Farsi`nin çeviri ve d
Yusuf BESALEL
"Prens", "yönetici" anlamındaki bu tabir aslında değişik çağrışımlarla Tevrat dönemlerinden beri kullanılmaktaydı ve daha ziyade bir klanın veya kabilenin başkanını tanımlıyordu. Örneğin Sayılar 1:5ᆤda Moşe Peygamber, Nesiime (Nasinin çoğulu) vaadedilmiş topraklarda istihbarat toplama görevi vermişti. Yehezkel Kitabında ise Nasi tabiri ile peygamberler dönemindeki Yeuda kralları betimlenmiştir.
Kutsal kitap sonrası dönemlerde Romalılara karşı isyanı (M.S. 132끏) yöneten Bar Kohba zamanında basılan paralarda "Simon, Yisraelin Nasisi" ifadesi bulunmaktadır. Tanaimden evvelki dönemde (M.Ö. 2. ve 1. yüzyıllar) Mişna (Avot, 1) beş çift bilgeden ("Zugot") Nasi olarak bahsetmektedir. Sanhedrine başkanlık ve bilgelerin oluşturduğu Nasilik kurumu, M.S. 425te mahalli yetkililerce lâğvolunmuştur. Romalı yetkililer, Bizansın ilk dönemlerine kadar Yahudi cemaatlerinin başkanı olarak Nasiyi ("Patriark") tanımışlardır.
Sanhedrinin başkanı olarak Nasi ve ayrıca yardımcıları, İbrani takvimini ayarlama yetkisine sahipti. Diasporadaki Yahudi cemaatleri de Nasilerin gönderdiği yönergelere (Takanot) uyarlardı. Nasi, din alimlerine de fetvalar (Semiha) buyurabilirdi ve "Rabban" (Üstadımız) olarak anılırdı. Ortaçağda Nasinin hukuksal varlığı özellikle İslam ülkelerinde kabul edilmiş ve 1948ten itibaren "Nasi" ünvanı İsrail Devlet Başkanı için kullanılmaya başlanmıştır
Parnas: İlk Talmudik dönemlerde Yahudi topluluklarının ve cemaatlerinin başkanlarına verilen isim. Bu yönetici kişiler; yaptıkları işler için bir ücret almazlar, büyük bir saygı görürler, ancak topluma bir dayatmada bulunamazlar ve onaylanarak işlev sahibi olabilirlerdi (Berahot, 55a). Parnaslar, mülayim, belagatli ve karizmatik olmalıydı. Ortaçağda Yahudi cemaatleri, "Parnasim"i sinagogların başına geçmek ve mali ve sosyal işlevleriyürütmek için seçerlerdi. Kuzey Afrikadaki Yahudiler, cemaat liderlerine "mukaddim" adını vermişlerdir. Parnasim; Kutsal Roma İmparatorluğunda "Landjudenschaft", Polonya ve Litvanyada "Dört Ülkenin Konseyi" adını almıştır. İspanya ve Portekiz Yahudileri ise "Maamad" adını taşıyan bir konsey seçerler, başına da "Parnas Presidente" geçerdi. Günümüzde demokratik yöntemlerle seçilen "Parnasim" çok daha az yetkiye sahiptirler.
devam edecek...
Kaynakça: "Yahudilik
Ansiklopedisi", Cilt I, II, III
Yusuf Besalel