Yahudilikte Temel Kavramlar / BAŞKANLIK {2}

"Bereşit" ve "Şemot" un ardından hazırlanan ve engin bilgiler taşıyan; Tora`nın üçüncü kitabı “Vayikra” tamamlandı. Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın AŞ tarafından basılan ve dağıtılan kitabın tanıtımı 16 Nisan Pazar günü Ortaköy Etz-Ahayim Sinagogu`nda gerçekleşti. Moşe Farsi`nin çeviri ve d&#

Kavram
9 Ocak 2008 Çarşamba

Yusuf BESALEL

"Prens", "yönetici" anlamındaki bu tabir aslında değişik çağrışımlarla Tevrat dönemlerinden beri kullanılmaktaydı ve daha ziyade bir klanın veya kabilenin başkanını tanımlıyordu. Örneğin Sayılar 1:5ᆤ’da Moşe Peygamber, Nesiim’e (Nasi’nin çoğulu) vaadedilmiş topraklarda istihbarat toplama görevi vermişti. Yehezkel Kitabı’nda ise Nasi tabiri ile peygamberler dönemindeki Yeuda kralları betimlenmiştir.
Kutsal kitap sonrası dönemlerde Romalılar’a karşı isyanı (M.S. 132끏) yöneten Bar Kohba zamanında basılan paralarda "Simon, Yisrael’in Nasisi" ifadesi bulunmaktadır. Tanaim’den evvelki dönemde (M.Ö. 2. ve 1. yüzyıllar) Mişna (Avot, 1) beş çift bilgeden ("Zugot") Nasi olarak bahsetmektedir. Sanhedrin’e başkanlık ve bilgelerin oluşturduğu Nasilik kurumu, M.S. 425’te mahalli yetkililerce lâğvolunmuştur. Romalı yetkililer, Bizans’ın ilk dönemlerine kadar Yahudi cemaatlerinin başkanı olarak Nasi’yi ("Patriark") tanımışlardır.
Sanhedrin’in başkanı olarak Nasi ve ayrıca yardımcıları, İbrani takvimini ayarlama yetkisine sahipti. Diaspora’daki Yahudi cemaatleri de Nasiler’in gönderdiği yönergelere (Takanot) uyarlardı. Nasi, din alimlerine de fetvalar (Semiha) buyurabilirdi ve "Rabban" (Üstadımız) olarak anılırdı. Ortaçağ’da Nasi’nin hukuksal varlığı özellikle İslam ülkelerinde kabul edilmiş ve 1948’ten itibaren "Nasi" ünvanı İsrail Devlet Başkanı için kullanılmaya başlanmıştır…
Parnas: İlk Talmudik dönemlerde Yahudi topluluklarının ve cemaatlerinin başkanlarına verilen isim. Bu yönetici kişiler; yaptıkları işler için bir ücret almazlar, büyük bir saygı görürler, ancak topluma bir dayatmada bulunamazlar ve onaylanarak işlev sahibi olabilirlerdi (Berahot, 55a). Parnaslar, mülayim, belagatli ve karizmatik olmalıydı. Ortaçağ’da Yahudi cemaatleri, "Parnasim"i sinagogların başına geçmek ve mali ve sosyal işlevleriyürütmek için seçerlerdi. Kuzey Afrika’daki Yahudiler, cemaat liderlerine "mukaddim" adını vermişlerdir. Parnasim; Kutsal Roma İmparatorluğu’nda "Landjudenschaft", Polonya ve Litvanya’da "Dört Ülkenin Konseyi" adını almıştır. İspanya ve Portekiz Yahudileri ise "Maamad" adını taşıyan bir konsey seçerler, başına da "Parnas Presidente" geçerdi. Günümüzde demokratik yöntemlerle seçilen "Parnasim" çok daha az yetkiye sahiptirler.

devam edecek...
Kaynakça: "Yahudilik
Ansiklopedisi", Cilt I, II, III
Yusuf Besalel